Recensión: Iria Pinheiro e María Lado, Uralita
Título: Uralita
Autoras: Iria Pinheiro e María Lado
Editorial: Cuarto de inverno
ISBN: 9788412160406
Nº de páxinas: 88 páxs
Sinopse:
A actriz Iria Pinheiro e mais a poeta María Lado, nun proceso de escrita vivo, impúdico e singular déixanse levar polo ímpeto da transmisión oral para que as verbas se transformen nun xeito rabudo de atopar o lugar de pertenza, nun retrato dunha Galiza periurbana que habitan ambas as dúas para agasallarnos con este ser salvaxe que lles naceu e que non quixeron domesticar.
Coido que os traballos a catro mans son, en moitos casos, unha guerra de egos onde imponse un estilo completamente heteroxéneo e errático no que ambos "eu" berran por chamar a atención do lector. Este Uralita de Iria Pinheiro e María Lado é, sen embargo, un exemplo do contrario. Unha sorte de converxencia artística que tece un texto no que se analiza a realidade dende unha posición crítica.
Neste pais de cherokees expulsados do
seu territorio a natureza está tan intervida que nos
solpores sempre hai farolas estorbando. Os cables
da luz hai que incorporalos ao cadro porque están ahí. As familias viven abrigadas debaixo
das torretas de alta tensión. Son os guerreiros do Siam, vixian a comunidade que vive ao seu
abeiro.
Neste libro converxen dúas concepcións da arte distintas pero que combínanse a perfección para acadar un excelente produto literario. Por un lado hai nos textos de Uralita unha base poética, unha ollada cómplice cara á estrutura e a metáfora, sen renunciar a erixir os seus textos como poesía combativa, mais tamén temos a intensidade teatral da performance, da acción poética e, incluso, elementos dialogados propios do slam poetry.
Que publico temos hoxe? Sodes dos que entenden ou non? Fagamos deste momento un momento jodorosky. Imos facer unha liberación comunal. Quero que vos levantedes agora mesmo e berredes a verdade: non entendecedes nada. Erguédevos e berrade Non entendo nada Non entendo Non entendo esta puta peli NON ENTENDO NADA NON ENTENDO NON ENTENDO ESTA PUTA PELI Tampouco entendes as películas do deserto. NON ENTENDES NADA
[...]
Os berros e a crítica social xorden paralelos a un relato da Galicia (peri)urbana e daqueles que "eran parte da terra" plasmado no papel cunha linguaxe poética exaltada, moderna e rebelde.
[...]
Algunhas mulleres namoraron deses raptores
porque non eran brutos da cidade, eran xentes
que amaban a terra. Aínda que fose unha terra
violada, chingada polos colonizadores
"el gallego no lo hablo pero lo entiendo" Somos fillos do colonialismo que atravesou coas
frechas das festas as nosas mulleres, os nosos costumes a nosa cultura. A avoa cherokee entronca con todo iso, vale cen
euros. É uralita, é a filla da gran chingada.
Imprescindible é, porén, ler o limiar de Iria Pinheiro e o epílogo de María Lado, dous textos que relatan o proceso creativo do texto e capturan a esencia da obra, construíndo unha sorte de refuxio para os textos que este libro contén. Agardemos que no futuro teñamos deste tándem moitas máis obras de calidade semellante.
